Trong những năm gần đây, các nước châu Âu ngày càng phô trương sức mạnh quân sự của họ ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Điều này nhằm đáp lại những lo ngại về sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.

Năm 2021, Đức và Hà Lan lần đầu tiên triển khai tàu chiến đến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Pháp đã có sự hiện diện thường xuyên trong khu vực trong nhiều năm và thậm chí đã thiết lập một căn cứ quân sự ở Ấn Độ Dương.

Trong khi đó, Ý đã triển khai hải quân trong một đợt kéo dài 5 tháng từ Căn cứ Hải quân La Spezia đến khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vào đầu tháng 4. Hải quân Hoàng gia Anh sẽ triển khai một nhóm tác chiến tàu sân bay đến Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương vào năm 2025, Thủ tướng Rishi Sunak đã tuyên bố vào đêm trước cuộc họp thượng đỉnh G7 thường niên vào tháng 5, được tổ chức tại Hiroshima, Nhật Bản.

Bên cạnh các sáng kiến của từng quốc gia thành viên, sự hiện diện quân sự ngày càng tăng của châu Âu ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là một dấu hiệu cho thấy châu Âu đang muốn đóng một vai trò tích cực hơn trong khu vực.

Các nhà quan sát và phân tích cho rằng còn quá sớm để đánh giá mức độ tham gia của EU vào lĩnh vực quốc phòng và an ninh trong khu vực.

Các nhà phân tích cho biết, lực lượng hải quân của nhiều thành viên EU được cấu trúc để phòng thủ ven biển thay vì chiến tranh viễn chinh.