M-60A1

 06-09-2021 14:57

Xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT)


Xe tăng M60A3 Nguồn: Wiki
Xe tăng M60A3 Nguồn: Wiki

Hiện nay khi thế giới đã quen thuộc với chiếc xe tăng M1 Abrams; nhưng chính những chiếc xe tăng M60 Patton mới là biểu tượng sức mạnh của quân đội Mỹ trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, trước khi nó được thay thế hoàn toàn bởi những chiếc M1 Abrams. Mẫu xe tăng M60 Patton phát triển được dựa trên nguyên mẫu chiếc xe tăng M48 Patton được đưa vào trang bị đầu những năm 1950. Khi mới ra đời, M48 là mẫu MBT hiện đại, có nhiều công nghệ mang tính đột phá. Năm 1956, tình báo Anh nhận được thông tin liên quan đến chiếc xe tăng hạng trung mới phát triển của Liên Xô đó là xe tăng T-55, thay thế tăng T-34 nổi tiếng được trang bị từ Thế chiến 2. T-55 được trang bị pháo chính D-10T có cỡ nòng 100mm. Chiếc xe tăng mới này đe dọa quân đội NATO, khi mà các xe tăng của họ chỉ được trang bị pháo 90 mm, và kết quả là nước Anh đã nhanh chóng phát triển mẫu pháo tăng L7 có cỡ nòng 105 mm nổi tiếng.


Pháo 105mm L7 nhanh chóng trở thành khẩu pháo tăng chuẩn của khối NATO vào thập kỷ 60, 70 của thế kỷ trước. L7 lập tức được chọn thay thế pháo 90mm trên các xe tăng Mỹ với cái tên M68. Tuy nhiên, pháo L7 không chỉ có cỡ nòng lớn hơn pháo 90mm của chiếc M48, mà các bộ phận khác cũng có cấu tạo lớn hơn nhiều. Điều này đòi hỏi phải thiết kế lại tháp pháo và dĩ nhiên làm thay đổi hình dáng cũng như trọng lượng của xe. Phiên bản nâng cấp đầu tiên của M60 là M60A1, được lắp một tháp pháo mới hình đĩa để thay thế tháp pháo truyền thống hình vỏ sò; trang bị máy tính đường đạn kết hợp máy đo xa laser (đây là loại xe tăng đầu tiên được lắp máy tính đường đạn); hệ thống nhìn đêm cải tiến và động cơ mới.

Nguồn: Flickr
Nguồn: Flickr

M60A1 là phiên bản sản xuất chính từ năm 1963 đến năm 1980. Trang bị pháo nòng xoắn 105mm L7 với ốp cách nhiệt và thiết bị cản khói thuốc tràn ngược về tháp pháo, trang bị 63 viên đạn . Ngoài thiết kế tháp pháo mới, M60A1 giữ nguyên khung thân cơ bản như của M60, chỉ cải tiến một số thiết bị và hệ thống ở bên trong. M60A1 nhanh chóng được đưa vào dây chuyền sản xuất mà không gặp một vấn đề nghiêm trọng nào. Chiếc M60A1 đầu tiên được trang bị vào mùa xuân năm 1962, sau 2 năm khi chiếc M60 đầu tiên được xuất xưởng. Ngoài trang bị cho quân đội Mỹ, nó còn được viện trợ và bán cho các Đồng Minh của Mỹ như Đức, Áo, Iran, Israel, Jordan và Ý.

M60A1 có tháp pháo được thiết kế theo hình chữ V giúp nó có khả năng bảo vệ tốt hơn, và được trang bị một bệ gắn pháo chính mới. Đối với những xe tăng đời trước, các bệ gắn pháo chính không có hệ thống ổn hướng, nhưng đến giữa thập kỷ 70, hầu hết đều đã được gắn hệ thống ổn hướng cho pháo chính. Vì thế mà dòng xe tăng M60A1 đã trở thành dòng xe tăng chiến đấu chủ lực cửa quân đội Mỹ từ những năm giữa thập kỷ 60 đến những năm đầu thập kỷ 70. Pháo nòng xoắn M68 105mm được Mỹ sản xuất theo giấy phép từ mẫu pháo L7 của Anh với một kiểu khoá nòng trượt theo chiều dọc. Loại pháo này cũng được trang bị cho dòng xe tăng chiến đấu chủ lực M1 Abrams, cho đến khi nó được thay thế bởi pháo nòng trơn 120mm mới cho các đời M1A1/ M1A2 sau này. Trọng lượng 58 tấn, kíp chiến đấu gồm 4 người: lái xe, trưởng xa, xạ thủ và nạp đạn. Tháp pháo M60A1 được tổ chức theo phong cách của Mỹ - xạ thủ ở bên phải tháp pháo, trưởng xa ngồi đằng sau xạ thủ và lính nạp đạn ngồi bên trái. Diện tích và nội thất của tháp pháo M60A1 cũng rộng rãi hơn so với những dòng xe tăng chiến đấu chủ lực lúc bấy giờ.

Phiên bản tiên tiến nhất trong thiết kế của M60A1 chính là M60A1 RISE Passive (Reliable Improved Selected Equipment Passive/ Thiết bị thụ động lựa chọn cho tăng khả năng tin cậy). Nó trang bị cho M60 một thiết bị khuếch đại ánh sáng hình ảnh ban đêm thụ động cho trưởng xa và xạ thủ. Ngoài ra còn có một số nâng cấp khác bao gồm trang bị động cơ AVDS-1790-2C RISE làm tăng công suất của động cơ, lắp 2 hệ thống phòng đạn khói ở 2 bên tháp pháo, làm nó mang phong cách của dòng xe tăng Chieftain. Dây cáp điều khiển chính chạy dọc 2 bên tháp pháo, được bảo vệ bời các tấm giáp mỏng và luồn vào bên trong gần bệ lắp đèn pha. Dòng xe tăng này nhanh chóng được đưa ra tiền tuyến ở nước ngoài phục vụ, chẳng hạn như Tây Đức, bắt đầu trang bị từ năm 1979. Trong chiến dịch Tấm Khiên Sa Mạc (Desert Shield), xe tăng chiến đấu chủ lực của Thuỷ Quân Lục Chiến Mỹ chính là M60A1, được trang bị thêm các tấm giáp giúp tăng khả năng bảo vệ, nhưng vẫn không thể chống lại đối thủ mạnh hơn, đó chính là những chiếc xe tăng T-72 của Liên Xộ trang bị cho Iraq, với kích cỡ nòng lớn hơn và tầm bắn xa hơn, đây chính là mối đe doạ trực tiếp đối với Thuỷ Quân Lục Chiến Mỹ lúc bấy giờ, khi sư đoàn Viễn Chinh số Một của Thuỷ quân Lục Chiến Mỹ (1st Marine Expeditionary Force) điều động 210 xe tăng M60A1 để hỗ trợ Thuỷ Quân Lục Chiến Ả Rập Saudi tiến vào thành phố Kuwait.

Nguồn:
http://bienphongvietnam.vn/nghien-cuu-trao-doi/bien-phong-quoc-te/1014-dd.html
https://kienthuc.net.vn/quan-su/xe-tang-m60-bieu-tuong-suc-manh-mot-thoi-cua-quan-doi-my-1424756.html#p-11
https://www.quansuvn.net/index.php?topic=26787.0