Hải quân Trung Quốc không chỉ lớn nhất thế giới, mà khoảng cách số lượng tàu của nước này so với Mỹ ngày càng xa. Hải quân Mỹ gần đây cảnh báo rằng các nhà máy đóng tàu của Mỹ đơn giản là không thể theo kịp. Một số chuyên gia ước tính Trung Quốc có thể đóng ba tàu chiến trong thời gian Mỹ đóng một chiếc.

Đó chỉ là một trong những mối lo ngại, cùng với sự hung hăng ngày càng tăng của Bắc Kinh ở Biển Đông và xung quanh Đài Loan, điều đó có thể sẽ đè nặng lên tâm trí của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin khi ông tham gia cùng các nhân vật quân sự hàng đầu từ khắp khu vực tại Shangrila vào cuối tuần này ở Singapore.

Cơ hội đạt được bước đột phá đối với bất kỳ vấn đề nào trong số đó vào cuối tuần này có vẻ mong manh, đặc biệt là khi Trung Quốc đã từ chối thẳng thừng đề xuất của Hoa Kỳ để Austin gặp người đồng cấp Trung Quốc Li Shangfu tại diễn đàn.

Các chuyên ra cho rằng Washington có một thứ mà Bắc Kinh không có: Các đồng minh ở Hàn Quốc và Nhật Bản đang chế tạo một số thiết bị hải quân có thông số kỹ thuật cao – và giá cả phải chăng.

Họ cho rằng việc mua tàu từ các quốc gia này, hoặc thậm chí đóng tàu do Mỹ thiết kế tại nhà máy đóng tàu của họ, có thể là một cách hiệu quả về chi phí để thu hẹp khoảng cách với Trung Quốc.

Cả hai quốc gia đều có hiệp ước phòng thủ chung với Mỹ, vậy tại sao Mỹ không hợp tác với họ để vượt qua Trung Quốc?

Vấn đề là, luật pháp Hoa Kỳ hiện ngăn cản Hải quân của họ mua tàu do nước ngoài đóng - thậm chí từ các đồng minh - hoặc đóng tàu của riêng mình ở nước ngoài do cả những lo ngại về an ninh và mong muốn bảo vệ ngành đóng tàu của Mỹ.

Lầu Năm Góc ước tính hải quân Trung Quốc hiện có khoảng 340 tàu chiến, trong khi Mỹ có ít hơn 300. Họ cho rằng hạm đội của Trung Quốc sẽ tăng lên 400 trong hai năm tới, trong khi hạm đội của Mỹ sẽ phải đợi đến năm 2045 mới đạt 350.

Nhưng không chỉ số lượng ngày càng tăng của hải quân Trung Quốc mới gây lo ngại. Một số tàu mà Trung Quốc đang sản xuất được cho là có hỏa lực mạnh hơn một số tàu tương tự của Mỹ.

Ví dụ như Type 055 của Trung Quốc, nhiều người đánh giá đây là tàu khu trục hàng đầu thế giới.

Có lượng giãn nước từ 12.000 đến 13.000 tấn, Type 055 lớn hơn các tàu khu trục thông thường (nó có kích thước gần bằng tàu tuần dương lớp Ticonderoga của Hải quân Hoa Kỳ) và có sức công phá đáng gờm.

Nó có 112 ô hệ thống phóng thẳng đứng (VLS) bắn tên lửa đất đối không và chống hạm, nhiều hơn con số 96 trên tàu khu trục lớp Arleigh Burke mới nhất của Hải quân Hoa Kỳ. Nó cũng tự hào có các hệ thống vũ khí vô tuyến và chống tàu ngầm tinh vi.

Trung Quốc đã bắt đầu chế tạo những chiếc Type 055 vào năm 2014 và gần đây đã đưa vào hoạt động chiếc thứ tám, chiếc Xianyang. Công việc của Hoa Kỳ đối với các tàu khu trục lớp Zumwalt của họ đã chậm hơn nhiều; việc xây dựng đã bắt đầu sớm hơn 5 năm, nhưng chỉ có 2 chiếc được đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích phương Tây cho rằng Type 055 có thể ngang hàng với tàu khu trục lớp Sejong the Great của Hàn Quốc.

Với lượng choán nước từ 10.000 đến 12.000 tấn, Sejong nhỏ hơn một chút so với Type 055 của Trung Quốc, nhưng chúng có hỏa lực mạnh hơn, với 128 ô VLS và vũ khí bao gồm tên lửa đất đối không, tên lửa chống ngầm và tên lửa hành trình.

Ba chiếc Sejong, trị giá khoảng 925 triệu USD mỗi chiếc, là niềm tự hào của hạm đội Hàn Quốc.

Thời gian để suy nghĩ lại?
Tất cả các tàu của Nhật Bản và Hàn Quốc này đều được thiết kế để tích hợp công nghệ, vũ khí, radar do thám và hệ thống chỉ huy và kiểm soát Aegis của Mỹ.

Điều này một phần là để hải quân hai nước có thể hoạt động liền mạch cùng với đối tác Mỹ, như họ đã làm trong các cuộc tập trận chung hồi đầu năm.

Nhưng sau đó, nếu các tàu của Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc sử dụng công nghệ tương tự và có thể hoạt động cùng nhau, thì tại sao luật pháp lại ngăn cản Mỹ đóng một số tàu của họ tại các nhà máy đóng tàu của Nhật Bản và Hàn Quốc?

Lệnh cấm không chỉ liên quan đến vấn đề an ninh. Nó cũng nhằm mục đích duy trì việc làm và chuyên môn đóng tàu ở Hoa Kỳ.

Quân đội Hoa Kỳ là một nguồn nhu cầu quan trọng đối với các công ty đóng tàu này; trong khi chưa đến 3% số tàu được giao vào năm 2020 được giao cho các cơ quan chính phủ Hoa Kỳ, 14 trong số 15 tàu lặn sâu lớn đã được giao cho tổ hợp của Hải quân Hoa Kỳ và Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Hoa Kỳ.